Sonbahar ve kış aylarında kapalı alanlarda geçirilen zamanın artması bulaşıcı enfeksiyonlara davetiye çıkartıyor. Bunlardan biri de grip. Hastalıktan korunmak için grip aşısının ihmal edilmemesi gerektiğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Khatıra Abbasova bu konuda merak edilenleri şöyle anlattı:
Dr. Khatıra Abbasova
Her yıl milyonlarca insan grip olur ve binlerce kişi gribe bağlı nedenlerden dolayı hayatını kaybeder. Bulaşıcı bir virüs enfeksiyonu olan grip, soğuk algınlığına nazaran çok daha ağır seyreden bir hastalıktır. Soğuk algınlığından farklı olarak 38 derecenin üzerinde ateş, şiddetli halsizlik ve kas ağrıları, kuru öksürük, boğaz ağrısı ve burun akıntısı şikayetleri de görülebilir. Grip ortalama 10-14 gün kadar sürebilir. En çok yaşlıları, çocukları ve kronik hastalığı olanları etkiler. Gribe karşı korunmanın en iyi yolu yıllık mevsimsel grip aşısıdır.
Aşısı yüzde yüz korur mu?
Grip aşısı yaptırmak yüzde yüz koruyuculuk sağlamamakla birlikte, bağışıklığı yükselterek gribe yakalansanız bile hafif geçirmenizi sağlar ve hastalığa yakalanma riskinizi ciddi oranda azaltır. Aşının koruyuculuğu genellikle 6-12 ay kadardır. Grip aşısı ideal şartlarda yüzde 70 ila 90 oranında koruma sağlamaktadır. Grip aşısının sağladığı koruma, aşılanan kişinin genel sağlığı ve yaş faktörlerine bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Aşının koruyuculuğu gençlerde yaşlılara göre daha fazladır.
Kimlere önerilir?
Grip açısından tanımlanmış risk gruplarına giren kişilere, risk grubundaki kişilere bakım verenlere ve nihayetinde gripten korunmak isteyen herkese önerilmektedir. Özellikle risk grubunda olanlar için grip aşısı çok önemlidir. Astım, diyabet, kalp hastalığı, kronik böbrek hastalığı, nörolojik ya da hareket-duyu sistemlerini etkileyen hastalıkları olanlar ve bu kişilerle aynı evde yaşayan diğer kişiler de risk grubunda olmasa bile mutlaka aşılanmalıdır. Hastalık veya ilaca bağlı olarak bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler ve bu kişiler ile aynı evde yaşayanlara da grip aşısı uygulanmalıdır. Grip aşısının öncelikli yapılması gereken gruba özellikle 6. ayın üzerindeki çocuklar, 50 yaşından büyük erişkinler, hamileliğin 3. ayından itibaren gebeler, bakım evinde yaşayanlar, sağlık çalışanları da dahildir.
Kimlere önerilmez
Yumurta proteini dahil olmak üzere aşı içeriğindeki herhangi bir bileşene karşı bilinen ciddi alerjik reaksiyon veya daha önce aşı uygulaması sonrasında alerjik reaksiyon gelişmiş olan kişilere, 6 aydan küçük bebeklere, ateşli orta-ağır hastalığı olan kişilere grip aşısı yapılmaz.
Yan etkileri var mı?
Grip aşıları, canlı olmayan virüslerden oluşuyor. Bu nedenle aşının hastalık yapma riski bulunmuyor. Grip aşısının yan etkileri enjeksiyonun yapıldığı yerde ağrı, kızarıklık veya şişme, hafif baş ağrısı, ateş, kas ağrıları, mide bulantısı, yorgunluk gibi kısa süreli belirtilerdir. Bu yan etkiler aşılamadan hemen sonra başlar ve genellikle kısa sürede etkisini yitirir.
Nelere dikkat edilmeli?
Gripten korunmak için ayrıca ellerinizi sık sık yıkayın. Kapalı ve kalabalık ortamlardan uzak durun. Bu alanlara girmek zorundaysanız maske kullanın. Kimseyle sarılıp, öpüşmeyin. Düzenli uyuyup, dengeli beslenin.
Aşı ne zaman yaptırılmalı?
Grip aşısı uygulandıktan sonra antikorların vücutta gelişmesi ve influenza virüsü enfeksiyonuna karşı koruma sağlaması yaklaşık iki hafta boyunca sürer. Bu nedenle aşılanmanın ideal zamanı grip mevsiminden kısa bir süre öncedir. Aşılanma zamanı eylül başında başlar ve kasım ortalarına kadar devam eder. Aşılanmanın aralık ayından önce bitirilmesi en uygun olanıdır. Ancak kişi gribe yakalanmamış ise aşılama grip sezonunun sonuna kadar uygulanabilir.