Polonya Silahlı Kuvvetleri Operasyonel Komutanlığınca, sosyal medya platformundan yapılan açıklamada, Rusya’nın Ukrayna topraklarına yönelik saldırısı sırasında, Polonya hava sahasında “eşi benzeri görülmemiş” ihlallerin yaşandığı bildirildi.
Savunma prosedürlerinin derhal devreye sokulduğuna vurgu yapılan açıklamada, “Polonya ve müttefik unsurlar onlarca cismi radar aracılığıyla izledi, tehdit oluşturabilecek olanların etkisiz hale getirilmesi yönünde karar alındı. Hava sahamıza giren bazı insansız hava araçları düşürüldü.” ifadelerine yer verildi.
Komutanlık, operasyonun sona erdiğini, hava sahasını ihlal eden cisimlerin düşmüş olabileceği yerlerin tespiti için çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
Ülkenin ulusal basınında yer alan haberlere göre, Polonya’nın doğusundaki Lublin’e bağlı Czosnowka köyünde polis ekiplerince hasarlı bir İHA bulundu.
Düşürülen bir diğer Rus İHA da Lublin’deki Wyryki köyünde bulunan bir eve isabet etti. Polonya Cumhurbaşkanı Karol Nawrocki, yaptığı açıklamada “Bu, NATO tarihindeki eşi benzeri görülmemiş bir an” ifadelerini kullanarak süreç boyunca müttefik ülkelerin cumhurbaşkanları ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile düzenli temas halinde olduğunu belirtti.
NATO’nun Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 4. maddesinin işletilmesi olasılığının gündemde olduğuna dikkati çeken Nawrocki, “Bu, NATO tarihindeki eşi benzeri görülmemiş bir andır. Tüm Polonyalı askerlerimize, pilotlarımıza ve müttefiklerimize teşekkür ediyorum. Mekanizmalar işledi. NATO çerçevesinde, Polonyalı asker, Polonyalı pilot ve müttefikler sayesinde bu tür durumlara karşılık verebildiğimizi teyit ettik.” diye konuştu.
Bu arada Nawrocki, 48 saat içinde Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısı yapma kararı verdi.
“İLK SINAV GEÇİLDİ”
Başbakan Donald Tusk da olağanüstü kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, ülke için “doğrudan tehdit” oluşturan İHA’ları etkisiz hale getirdiklerini söyledi.
Tusk, Polonya ordusunun hızlı şekilde verdiği tepkiyi överek, “Prosedürler işledi, karar alma süreci kusursuzdu ve tehdit, komutanların, askerlerin ve müttefiklerin kararlı duruşu sayesinde ortadan kaldırıldı. Ordumuz, müttefiklerimiz ve prosedürlerimiz için ilk sınav geçildi.” ifadesini kullandı.
NATO müttefiklerinin Moskova’dan gelen “büyük ölçekli bir provokasyonla” karşı karşıya olduğuna dikkati çeken Tusk, bunun bir üye devletin toprakları üzerinde Rus İHA’ların ilk kez düşürülmesi anlamına geldiğini vurguladı.
Tusk, vatandaşların paniğe kapılmasına gerek olmadığını belirterek, “Hayat normal akışında devam edecek. Şu anda vatandaşların günlük hayatını zorlaştıracak kısıtlamalar getirmemiz için bir neden yok.” dedi.
Enkaz arama çalışmalarının sürdüğünü aktaran Tusk, olayda can kaybı olmadığını dile getirdi.
ÜÇ İHA DÜŞÜRÜLDÜ
Polonya parlamentosunun alt kanadı Sejm’de de konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Tusk, en az 19 hava sahası ihlalinin teyit edildiğini ve ihlallerin gece boyunca sürdüğünü söyledi.
İHA’ların önemli bir kısmının Belarus’tan geldiğini belirten Tusk, “Üç İHA’nın düşürüldüğü teyit edildi, muhtemelen dördüncü de düşürüldü. Daha fazla düşürmenin gerçekleşmiş olması ihtimal dışı değil. Hava koşulları ve operasyonun niteliği nedeniyle doğrulama biraz zaman alacak.” diye konuştu.
Söz konusu İHA’ların imhasına başlandığını vurgulayan Tusk, şöyle konuştu:
“Güvenliğimizi tehdit eden insansız hava araçlarının vurulması, hem Polonya hem de NATO’nun bir başarısıdır ve aynı zamanda siyasi durumu değiştirmektedir. Bu bağlamda, müttefikler arası danışmalar, Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 4. maddesinin işletilmesine dair resmi bir talep niteliği kazanmıştır.”
Öte yandan, Varşova Chopin, Varşova Modlin, Lublin ve Rzeszow-Jasionka havalimanlarının güvenlik gerekçesiyle geçici olarak kapatılmalarının ardından yeniden operasyonların başladığı ancak gün boyunca aksaklıklar ve gecikmeler beklendiği belirtildi.
NATO’DAN AÇIKLAMA
NATO Sözcüsü Allison Hart, ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, çok sayıda İHA’nın gece boyunca Polonya’nın hava sahasına girdiğini duyurdu.
Polonya ve NATO hava savunma sistemlerinin birlikte karşılık verdiğini belirten Hart, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin Polonya liderliğiyle temas halinde olduğunu ve yakın istişarelerde bulunduğunu aktardı.
Öte yandan, NATO Konseyinin Brüksel’deki karargahta yaptığı haftalık toplantısında konunun ele alınacağı öğrenildi.
AB’DEN POLONYA’YA DESTEK
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da ABD merkezli X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Polonya’nın hava sahasının Rusya tarafından ihlal edilmesi konusunda NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski ile irtibat halinde olduğunu bildirdi.
Polonya’daki olayı, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşın başından bu yana Avrupa hava sahasını “en ciddi şekilde ihlal etmesi” şeklinde niteleyen ve bunun “kasıtlı” olduğunu ifade eden Kallas, Varşova ile tam dayanışma içinde olduklarını belirtti.
Kallas, Rusya’nın “savaşı sona erdirmediğini aksine tırmandırdığını” kaydederek “Moskova’ya (savaşın) maliyetini artırmalı, Ukrayna’ya desteğimizi güçlendirmeli ve Avrupa’nın savunmasına yatırım yapmalıyız.” ifadesini kullandı.
AB’nin savunma konusunda önemli rol oynadığının altını çizen Kallas, Polonya’nın Rusya ve Belarus’la olan sınırını güçlendirmek için planladığı “Doğu Sınır Kalkanı” olarak bilinen proje gibi girişimleri destekleyeceklerini açıkladı.
“POLONYA’NIN HAVA SAHASININ İHLALİ KABUL EDİLEMEZ”
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ise Amerikan X şirketinin sosyal medya platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Polonya’nın hava sahasının ihlal edilmesinin “kabul edilemez” olduğunu vurgulayarak “Dün geceki olaylar, birinin güvenliğinin herkesin güvenliği olduğunu açıkça hatırlatıyor.” ifadesine yer verdi.
Costa, Rusya’nın AB üye ülkelerinin hava sahasına “pervasızca girme girişimlerinde” bulunduğunu, bunların tüm Avrupalıların güvenliği ve kıtadaki kritik altyapı için “tehdit oluşturduğunu” kaydederek Avrupa’nın savunmaya yaptığı yatırımı artırması gerektiğini belirtti.