Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, üzerinde çalışılan kira düzenlemesiyle ölçü üzerinden değil oran üzerinden belirleme yapılacağını belirterek, “Son basamağa gelindiğini söz etmek isterim. Bu, süreksiz bir düzenleme olacaktır, altını çizeyim. Kalıcı bir düzenleme değil, süreksiz bir düzenleme yapacağız” dedi.
Mesken sahibinin ve kiracının hukukunu koruyarak kiralarda fahiş fiyatların önüne geçmek için bir formül arayışında olunduğunu lisana getiren Bozdağ, bu bahiste Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Adalet, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıklarının ortak çalışma yaptığını hatırlattı.
‘Oran üzerinden bir belirleme yapacağız’
Bakan Bozdağ, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığında kendisinin de yer aldığı toplantıda, kimi başlıklar üzerinde durulduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
Kontrol sistemi konusunda da çalışma yapıldığını aktaran Bozdağ, ana çerçeve üzerinde istişarelerin yürütüldüğünü, şu ana kadar da değerli uzaklıklar alındığını, birtakım formüllerin ortaya konduğunu bildirdi.
Borçlar Kanunu’nda bu bahiste yeteri kadar düzenlemenin bulunduğuna işaret eden Bozdağ, mevcut mevzuattan da ilham alındığını lisana getirdi.
Adalet Bakanı Bozdağ, “Oran üzerinden bir belirleme yapacağız. Ölçü üzerinden değil. Zira oran üzerinden bir belirlemenin makul olacağını düşünüyoruz. Oran üzerinden yaptığımızda maliyet her ölçüye nazaran farklı halde oluşacaktır. Son evreye gelindiğini tabir etmek isterim. Bu, süreksiz bir düzenleme olacaktır, altını çizeyim. Kalıcı bir düzenleme değil, süreksiz bir düzenleme yapacağız. Müddet bittikten sonra da bu eski hale devam edeceğiz” diye konuştu.
‘Değişken bir oran mı olacak?’
Bakan Bozdağ, soru üzerine kira ihtilaflarını arabulucuya devretmeyi, bu yolla uyuşmazlıkları çözmeyi hedeflediklerini belirtti. Bunun uyuşmazlıkların kısa müddette çözülmesini sağlayacağını kaydeden Bozdağ, taraflar ortasındaki ihtilafın hasımlığa dönüşmesinin de bu yolla engelleneceğini tabir etti.
Makulü, herkesin kabul edebileceği tahlili aradıklarını vurgulayan Bozdağ, “Ev sahiplerinin, talep sahibi olan kiracıların da hukukunu koruyan, külfeti paylaştıran bir formülü ortaya koyacağız.” görüşünü paylaştı.
Bekir Bozdağ, kontrol düzeneğinin nasıl olacağı konusunda da çalışmaların sürdüğünü aktardı.
“Cezai yaptırım düşünülmüyor”
Mukavele hürriyetinin korunması gerektiğini belirten Bozdağ, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
Birinci kere kiraya vereceklerle ilgili düzenlemenin nasıl olacağının sorulması üzerine Bozdağ, şunları kaydetti.
“Geçici olmak kaydıyla bir formül üzerinde çalışılıyor. Avrupa’nın birtakım ülkelerinde uygulanan formüller var. Konutun maliyeti üzerinden, emlak pahası üzerinden bir oranlamayla hesap yapan ülkeler var. Vergi geliri üzerinden oranlamayla hesap yapan yerler var. Bu bahiste dünyada türlü örnekler var. Biz bu örnekleri inceliyoruz. Bize yakın, toplumumuzun kabul edebileceği, gerçek olduğunu düşündüğümüz örneklerden istifade edebiliriz. Hollanda’da ve diğer ülkelerde bu manada birtakım düzenlemeler var. Konut sahibinin hukukunu da kiracının hukukunu da koruyacak. Böylesi bir vakitte fırsatçılık yaparak, fahiş fiyatla hak etmediği kira bedeli almak isteyenin önüne geçilecek. Yoksa hak ettiği kira bedelini herkes alacak. Ülkedeki artan fiyatlar nedeniyle hak etmediği bir kirayı almaması sağlanacak. Yoksa herkes meskenini dilediği üzere kiraya verecek. Ona bir müdahale yok.”
‘Türkiye’deki durum süreksiz bir durum’
Bir çerçeve çizildiğini, bahis üzerinde çalışmaların devam ettiğini lisana getiren Bozdağ, “İlk sefer kiraya vermede de devam eden kira kontratı içerisinde kira artırımında da aşikâr bir oranın konmasının yararlı olacağı değerlendirildi.” tabirini kullandı.
“Türkiye’deki durum süreksiz bir durum, bizim yaptığımız da süreksiz bir düzenleme. Yoksa kalıcı bir formda, tarafların iradesine, kontrat hürriyetine müdahale etmeyi düşünen düzenleme değil. Kısa periyodik olacak, o yüzden de kalıcı düzenleme olmayacak. Borçlar Hukukumuzda bu bahiste yeteri kadar hatta ziyadesiyle karar var. O kararların sağlıklı işlemesi halinde aslında sorun kelam konusu değil. Olan şey, bu kararlara karşın işleyen fazla kira talepleri. Enflasyonun da TEFE’nin de TÜFE’nin de ortalamasının da hepsinin üstünde istenen bir şey var. Olağan kurallarda her şey cereyan etmiş olsa bu türlü bir bahis gündeme de gelmezdi. Şimdiye kadar gelmedi, artık de gelmezdi. Şu anda o denli gözüküyor ki enflasyonun da üstünde, TEFE, TÜFE ortalamasının da üstünde, TÜFE’nin üstünde bir fiyatlandırma durumu var. Bu, onunla ilgili.”
Süreksiz bir durumun kelam konusu olduğuna değinen Bozdağ, geçmişte enflasyonu indirdiklerini, tekrar enflasyonun aşağıya çekileceğini lisana getirdi. Bekir Bozdağ, süreksiz dalgalanmalara karşı kalıcı düzenleme yapmanın gerçek olmadığını vurguladı.
Konut sahibinin de kiracının da düşünülmesi gerektiğini kaydeden Bozdağ, vatandaşlara, mukavele yaparken tüm kararları tek tek okumalarını ve gerektiğinde de bir avukata istişareleri teklifinde bulundu.
